Niedziela Palmowa

| Written by Super User | Print | Hits: 194

ŚWIĘTA NA WIOSNE

 

Niedziela Palmowa jest świętym upamiętniającym triumfalny wjazd Jezusa do Jerozolimy. Jak podaje Pismo Święte, Jezus przybył do Jerozolimy razem z ustępami.

 

W Jerozolimie Jezus był witany przez tłumy mieszkańców, którzy uznali go za Syna Dawidowego. Jezus przejechał przez Jerozolimę na osiołku, a ludzie rzucali mu pod nogami gałązki palmowe i oliwne. Na pamiątkę tego wydarzenia w Niedzielę Palmową urządzane są bardzo uroczyste procesje kościelne. Procesje w Niedzielę Palmową odbywały się już w IV wieku w Jerozolimie. Na pamiątkę tego wydarzenia w Niedzielę Palmową urządzane są bardzo uroczyste procesje kościelne. Procesje w Niedzielę Palmową odbywały się już w IV wieku w Jerozolimie. Sto lat później zaczęto je organizować także w Kościele Zachodnim. Obrzęd świętości zielonych gałązek, czyli palma wielkanocnych, wprowadzono do liturgii w XI wieku.Dziesięć zwyczajów kultywowanych jest w Polsce do dzisiaj – palmy święcone są podczas wykonywania usług niedzielnego, po których znak, że zaczyna się procesja z palmami. Polskie palmy wielkanocne są najczęściej smukłe, dość wysokie, pionowe bukiety. Zgodnie z tradycją, w palmie należy znaleźć gałązki wierzbowe z puszystymi, srebrzystymi baziami, zwykłymi też kotkami.

View the embedded image gallery online at:
http://parafia-w-lysejgorze.cba.pl/index.php/aktualnosci/284-niedziela-palmowa?print=1&tmpl=component#sigProIdaf0c5a1b43
 

 

Niedziela Palmowa w Polsce

W Polsce wierzba traktowana jest jako roślina miłująca życie, ponieważ wierzy, że może rosnąć nawet w warunkach, drzewo bardzo łatwo się proste, proste, ucięta gałązka wierzbowa, po tym, jak włoży się ją do wody, po krótkim czasie wypuszcza nowe listy. Palmę przyozdabia się także tak, że wiecznie zielonymi roślinami: tują, świerkiem, borówkami leśnymi, bukszpanem, cisem. Całą palmę dekoruje się potem kolorowymi wstążkami i suszonymi kwiatami. Dzisiaj, jako wzór, wyglądasz jak kolorowe bukiety albo wielobarwne pałki o różnej grubości i wysokości. Tego typu palmy robili Polacy mieszkający na wileńszczyźnie. Do stworzenia takiej palmy potrzebne są różne rodzaje kwiatów, suszone trawy, mchy, wszystkie te składniki układają się i przywiązują do patyków.Z czasem kolorowe palmy pojawiające się na naturalnych terenach przy granicy z Litwą, a następnie zaczęto wytwarzać w całej Polsce. Najpiękniejsze palmy robi się w Karpatach Zachodnich, na Podhalu, Pogórzu, w ziemi sądeckiej i tarnowskiej, na Kurpiach. Te najbardziej kreatywne palmy potrafiące mieć nawet kilka metrów wysokości.

 

Najwyższe palmy robią się według dwóch sposobów. We Wspólnej Polsce palmę tworzy się z poszczególnych prętów wierzbowych, wiklinowych i leszczynowych. Długie gałęzie obwijają się w kilka miejsc z witką wierzbową, a na czubku umieszcza się kolorowy bukiet. Bukiety wykonane są ze sztucznych kwiatów, bazi, bukszpanu i świerku, w całości uzupełniają się kolorowymi wstążkami. Na szczycie palmy umieszcza się także złoty krzyżyk. Z kolei palmy kurpiowskie wyglądają jak wielkie, wysokie kwietne słupy. Palmy kurpiowskie ozdabia się na całej długości zielonymi gałązkami i kwiatkami z bibuły.

 

Niedziela Palmowa - symbolika chrześcijaństwa

W tradycji chrześcijańskiej palma wielkanocna jest symbolem męczeństwa i triumfu – Męki i Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa oraz nieśmiertelności duszy. Procesje z palmami przekazują więc bardzo głębokie wartości religijne.

 

Innym obrzędem dziecka z Niedzielą Palmową jest transporte drewnianego Jezusa na osiołku. Zwyczaj ten prawdopodobnie narodził się w Niemczech. Figurę Chrystusa zwanego Jezuskiem Lipowym, Palmowym albo Dębowym. Procesje z Jezuskiem Palmowym organizowano we wszystkich kościołach w Polsce już przed XV stuleciem. Drewnianą figurę Jezusa ustawiającą się na urządzeniu wózeczka, a do jego pobierania zapraszano największe duże osobistości w mieście bądź wiosce: rajców miejskich, najbogatszych mieszczan lub gospodarzy. Wózek z Jezuskiem Palmowym obwoziło się po nawach kościelnych, po całym przykościelnym dziedzińcu, a potem odwiedzało się wszystkie kościoły w mieście.Podczas tego procesu zbierali się przy drogach, krzyczeli na Jezusa cześć Palmowego i rzucali pod koła gałązki wierzbowe tak samo, jak robili to Jerozolimy podczas Jego triumfalnego wjazdu do miasta. Z czasem procesje zmieniały się w hałaśliwe zabawy, a wznoszone okrzyki coraz częściej mają czysto religijną treść.

 

Konsekwencja tych „nieobyczajnych” okrzyków i zachowanie było dokładnie w 1780 zakaz obwożenia figury Jezusa po kościele, Aż w końcu obrzęd prawie całkowicie zaniknął. Po Jezusku Palmowym kieruj się zabytkową rzeźbą z XVI wieku, wykonaną w Szydłowcu, biorąc pod uwagę zachowanie Muzeum Narodowego w Krakowie. Podczas obrzędu przewozu Chrystusa palmowej procesji kultywowany podczas gdy jest do dzisiaj w Tokarni. Obrzęd przywrócono po blisko dwóch wiekach przerwy, dzięki staraniom miejscowego proboszcza. W Tokarni odbywają się także wspaniały procesja z wysokimi palmami, a na co patrzy co roku zjeżdżają tłumy turystów, a także ci niewierzący, bo uroczyste procesje i wystawy palm są po prostu oglądaniem widowiskiem.

 

Niedziela Palmowa - zwyczaje i obrzędy

Starym obyczajem z Niedzieli Palmowej jest także połykanie bazi palmowych, które występują u ludzi przed przeziębieniami i bólem gardła. O takiego zwyczaju w swoich pracach kuchennych Mikołaj Rej z Nagłowic. Do zjadania bazi zmuszano również zwierzęta, co było skuteczne przed urokami czarownic, które mogą odbierać mleko krowie. Bydło kropiło się poświęconą palmą, potem gładziło się wierzbowymi gałązkami boki krów, a wychodziły po raz pierwszy na pastwisko, lekko uderzyło się je palmami na szczęście.

 

Palmą śwęciło się także całe domy. Kawałeczki palm i wkładano do gniazd ptaków domowych, do uli, sieci rybackich i pod lemiesz pługa przy każdej pierwszej zaoranej skibie. Na wsiach przyniesionych z kościoła poświęconego palmy wkładało się za święty obrazek albo przybijało część palmy nad drzwiami wejściowymi. Palma zostawała w tym miejscu przez cały rok i strzegła mieszkańców przed złymi urokami i pożarem. Do dzisiaj na ziemi sądeckiej i rzeszowskiej, w okolicach Tarnowa, Wieliczki i Bochni, z palmą w Wielki Czwartek robi się krzyżyki oraz kropidełka do zachowania pól. Krzyże z palmą umieszcza się w zagonach, w ogrodzie iw polu, aby chroniły plony przed zniszczeniem i nieurodzajem.Te rodziny, które nie mają już ziemi ornej, krzyżyki z palmami wielkanocnych wbijają w kwietne rabatki i przydomowe grządki.

 

Standardy ze zwyczajów wielkanocnych spożywają tylko niektóre, to palmy wielkanocne nadal są bardzo dobre Niedzieli Palmowej iw całej całej tradycji świąt Wielkanocy. Co roku w ostatnią niedzielę przed świętami we wszystkich polskich miastach i wioskach widać setki kolorowych, zielonych palm niesionych do kościoła. Palmy można kupować wszędzie, pod kościołami, na targach, w kwiaciarniach, sklepach. Coraz częściej, dokładnie w miastach, palmy robią się własnoręcznie, dokładnie że te zaczynają być niezwykle piękne. Palmami dekoruje się mieszkanie i witrynę sklepową, a zaczyna się palma oznajmia wszystkim, że do świąt wielkanocnych jest już bardzo blisko.

 

Do ciekawych zwyczajów związanych z obchodami Niedzieli Palmowej zalicza się krakowskie pucheroki. Obyczaj ten znany był już w XVII wieku. Była to tradycyjna, przedświąteczna kwesta krakowskich żaków, kultywowana przez studentów do dzisiaj. Żacy stawali pod kościołami w szpalach i czekali na świadczeniach z obsługi mieszkańców. Na ich widok uczniowie zaczynają recytować dowcipne wierszyki o własnym niedoli i widzeniu, a potem zbierali dane. Zebrane w ten sposób pieniądze wydawane na ciepły obiad i grzane piwo. Zwyczaj kwestowania żaków później się później do innych szkół i na przykład w Bibicach albo w Zielonkach pod Krakowem, uczniowie miejscowych szkół patronatem Akademii Krakowskiej również zbierali dane od wiernych. Żakowskie kwesty w tych miejscowościach łączą się do dnia. Pucheroki nie zbierają datków tylko pod kościołem, ale chodzą z kwestą po wszystkich domach w mieście, i dla każdego mieszkania mają przygotowane wesołe wierszyki, deklamowane w rytm wystukiwany laseczkami. Gospodarze zawsze z sympatią witają kwestujących, częstują ich ciastem i wkładają do koszyczków gościniec złożony z wielkanocnych jajek. W młodym wieku chłopcy w pochodach pucheroków zmienią się także dziewczynki. Wzorem swoich dzieci, dziecie czernią sobie twarze, zakładają na głowę czapki ze słomy, przygotowując sobie laski drewniane i koszyczki na gościniec, a potem wchodzą od domu do domu recytują świąteczne wierszyki. Gospodarze zawsze z sympatią witają kwestujących, częstują ich ciastem i wkładają do koszyczków gościniec złożony z wielkanocnych jajek. W młodym wieku chłopcy w pochodach pucheroków zmienią się także dziewczynki. Wzorem swoich dzieci, dziecie czernią sobie twarze, zakładają na głowę czapki ze słomy, przygotowując sobie laski drewniane i koszyczki na gościniec, a potem wchodzą od domu do domu recytują świąteczne wierszyki. Gospodarze zawsze z sympatią witają kwestujących, częstują ich ciastem i wkładają do koszyczków gościniec złożony z wielkanocnych jajek. W młodym wieku chłopcy w pochodach pucheroków zmienią się także dziewczynki. Wzorem swoich dzieci, dzieci sobie sobie twarze, zakładają na kapelusze ze słomy, przygotowując sobie laski drewniane i koszyczki na gościniec, a następnie wysyłają od domu do domu recytują świąteczne wierszyki.

Category: Aktualności